-ooOoo-

Đường luân hồi tuy dài vẫn có ngày kết thúc. Phật đạo khó thành nhưng không phải là không thể. Bất cứ ai gắng làm lành, tu trì Balamật thì đều có thể đạt thành cứu cánh. Những giai thoại kể trong Theratherīgāthā (Trưởng lão Tăng kệ - Trưởng lão ni kệ) là minh chứng cho điều đó.

Tập Theragāthā, Therīgāthā ghi lại cảm khái của các Tỳ khưu, Tỳ khưu ni sau khi giác ngộ bằng thi kệ. Có thể gọi đây là thiền thi hay thiền ca trong văn học Pāli. Nội dung hai tập kinh nầy gợi nhớ lại Thiền Uyển Tập Anh trong văn học Phật giáo Việt Nam, chỉ khác nhau là các kệ thi tịch của các Thiền sư được ghi lại trước khi viên tịch, còn Trưởng lão Tăng, Trưởng lão ni thì ghi lại kệ cảm khái khi giác ngộ.

Hai tập kinh nầy là 2 trong 15 tập của Tiểu Bộ Kinh, các nhà Phật học xem đây là tập kinh nguyên thủy nhất. Chánh kinh chỉ có phần thi kệ, còn phần tiểu sử mà chúng ta thấy trong tập sách là trong bản sớ giải (Aṭṭhakātha). Trong vài trường hợp, tập sớ chỉ vắn tắt vài dòng tiểu sử một vị Trưởng lão, đương nhiên đó như là những thoại đầu.

Quá trình tu chứng của các ngài là sự nỗ lực tự thân. Có vị giữ oai nghi không nằm để hành đạo (Trưởng lão Cakkhupala), có vị chỉ sống ở núi rừng (Trưởng lão Gevata), có vị thọ trì tất cả pháp Đầu Đà (Trưởng lão Mahākassapa). Tuệ giác của các ngài là kết quả chứng nghiệm tuyệt nhiên không hề có khải thị, mặc khải mà là trí giả thân chứng (Paccattaṃveditappo viññuhi).

Đối tượng tu quán cũng là điểm nổi bật trong tập sách nầy. Chúng ta không hề thấy các Phật cụ hay Pháp khí của các Thiền sư thời Tượng Pháp, mà chỉ có các đề tài tu quán, như quán niệm hơi thở, đại oai nghi, tiểu oai nghi, thân bất tịnh, v.v. Tất cả được cô đọng trong câu Phật ngôn: "Nầy chư Tỳ khưu, trong tấm thân dài một trượng nầy, Như Lai trình bày về sự khổ, nguyên nhân sanh khổ, sự diệt khổ và con đường đưa đến sự diệt khổ" (Kinh Tương Ưng).

Tập kinh nầy sớm được hoàn tất là do lòng nhiệt thành đóng góp của chư Phật tử trong Quỹ Hùn Phước Visakha do đạo hữu Bình Anson đại diện, với sự nỗ lực đánh máy vi tính của gia đình Phật tử Nguyễn Thị Minh Tâm, và cô Nguyễn Thị Tú Anh giúp xin giấy phép, thực hiện in ấn hoàn thành cuốn sách.

Nguyện cầu phước báu nầy gia hộ cho toàn thể quí vị luôn được an lành hạnh phúc và tiến hóa trong hào quang từ bi và trí tuệ của Đức Phật.

Chùa Bửu Quang
Đầu hạ năm Đinh Tỵ, PL. 2551
Tỳ khưu Thiện Phúc
(Bhikkhu Kusalapuñño)