|
SĀ 103
SAI-MA-CA
Hòa thượng Thích Đức Thắng dịch
Bình Anson hiệu đính dựa theo bản dịch tiếng Anh của Bhikkhu Anālayo
Tôi nghe như vầy. Bấy giờ, có số đông tỳ-khưu thượng tọa trú ở
tại vườn Cù-sư-la (瞿師羅, Ghosita), nước Câu-xá-di (拘舍彌, Kosambī). Lúc
ấy cũng ở nước Câu-xá-di tại vườn Bạt-đà-lê (跋陀梨, Badarika) có
Tỳ-khưu Sai-ma-ca (差摩迦, Khemaka) thân mang trọng bệnh. Bấy giờ,
Tỳ-khưu Đà-sa-ca (陀娑迦, Dāsaka) là người nuôi bệnh.
Tỳ-khưu Đà-sa-ca đến chỗ các tỳ-khưu thượng tọa, lễ dưới chân các
tỳ-khưu thượng tọa rồi đứng sang một bên. Các tỳ-khưu thượng tọa bảo
Tỳ-khưu Đà-sa-ca rằng: “Thầy trở về chỗ Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói rằng:
‘Các thượng tọa hỏi thăm thầy, thân thể có an ổn chút nào không? Đau
đớn không tăng lắm chứ?’”
Lúc ấy, Tỳ-khưu Đà-sa-ca vâng lời các tỳ-khưu thượng tọa trở về
chỗ Tỳ-khưu Sai-ma-ca, nói với Tỳ-khưu Sai-ma-ca rằng: “Các thượng
tọa hỏi thăm thầy, thân thể có an ổn chút nào không? Đau đớn không
tăng lắm chứ?”
Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói với Tỳ-khưu Đà-sa-ca rằng: “Bệnh của tôi
không bớt, thân không được an ổn, các thứ khổ bức bách càng tăng
thêm, không cứu nổi. Giống như người có nhiều sức mạnh bắt lấy người
gầy yếu đuối, dùng dây trói chặt vào đầu cùng hai tay, rồi siết chặt
làm cho đau đớn vô cùng. Hiện tại sự thống khổ của tôi còn hơn cả
người kia nữa. Giống như tên đồ tể dùng dao bén mổ bụng bò lấy nội
tạng nó ra; sự đau đớn ở bụng con bò như thế nào có thể chịu nổi,
còn hiện tại sự đau đớn ở bụng của tôi, hơn cả sự đau đớn của con bò
kia. Như hai lực sĩ bắt một người yếu đuối treo lên trên lửa rồi đốt
hai chân họ, hiện nay hai chân của tôi còn nóng hơn chân người kia.”
Bấy giờ, Tỳ-khưu Đà-sa-ca đến lại chỗ các thượng tọa, đem những
lời đã nói về bệnh trạng của Tỳ-khưu Sai-ma-ca bạch lại đầy đủ cho
các thượng tọa. Các thượng tọa lại sai Tỳ-khưu Đà-sa-ca trở về chỗ
Tỳ-khưu Sai-ma-ca và nói với Tỳ-khưu Sai-ma-ca rằng: “Đức Thế Tôn đã
dạy có năm thủ uẩn. Đó là sắc thủ uẩn, thọ thủ uẩn, tưởng thủ uẩn,
hành thủ uẩn, thức thủ uẩn. Tỳ-khưu Sai-ma-ca, thầy có thể quán sát
về năm thủ uẩn này là không phải ngã, không phải ngã sở, được
không?”
Tỳ-khưu Đà-sa-ca vâng lời các tỳ-khưu thượng tọa dạy rồi trở về
nói với Tỳ-khưu Sai-ma-ca rằng: “Các thượng tọa nhắn lại thầy là:
‘Thế Tôn đã từng dạy về năm thủ uẩn, thầy có thể quán sát về năm thủ
uẩn này là không phải ngã, không phải ngã sở, được không?’”
Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói với Tỳ-khưu Đà-sa-ca rằng: “Đối với năm thủ
uẩn này, tôi có thể quán sát là không phải ngã, không phải ngã sở.”
Tỳ-khưu Đà-sa-ca trở lại bạch với các thượng tọa rằng: “Tỳ-khưu
Sai-ma-ca nói: ‘Đối với năm thủ uẩn này, tôi có thể quán sát là
không phải ngã, không phải ngã sở.’”
Các tỳ-khưu thượng tọa lại sai Tỳ-khưu Đà-sa-ca nói với Tỳ-khưu
Sai-ma-ca rằng: “Đối với năm thủ uẩn này, thầy có thể quán sát là
không phải ngã, không phải ngã sở, như thế có phải thầy là bậc
A-la-hán đã đoạn tận các lậu hoặc?”
Tỳ-khưu Đà-sa-ca vâng lời các tỳ-khưu thượng tọa dạy, lại đến chỗ
Tỳ-khưu Sai-ma-ca, nói với Tỳ-khưu Sai-ma-ca rằng: “Đối với năm thủ
uẩn này, thầy có thể quán sát là không phải ngã, không phải ngã sở,
như thế có phải thầy là bậc A-la-hán đã đoạn tận các lậu hoặc?”
Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói với Tỳ-khưu Đà-sa-ca rằng: “Tôi có thể quán
sát năm thủ uẩn là không phải ngã, không phải ngã sở; nhưng tôi chưa
phải là bậc A-la-hán đã đoạn tận lậu hoặc.”
Tỳ-khưu Đà-sa-ca trở lại bạch với các thượng tọa rằng: “Tỳ-khưu
Sai-ma-ca nói: ‘Tôi có thể quán sát năm thủ uẩn là không phải ngã,
không phải ngã sở; nhưng tôi chưa phải là bậc A-la-hán đã đoạn tận
lậu hoặc.’”
Bây giờ, các thượng tọa bảo Tỳ-khưu Đà-sa-ca, “Hãy trở về nói với
Tỳ-khưu Sai-ma-ca: ‘Thầy nói là thầy quán sát năm thủ uẩn là không phải
ngã, không phải là ngã sở, nhưng thầy chưa phải là bậc A-la-hán đã
đoạn tận lậu hoặc. Trước sau mâu thuẫn nhau.’”
Tỳ-khưu Đà-sa-ca lại vâng lời dạy các thượng tọa, đến nói với
Tỳ-khưu Sai-ma-ca là: ‘Thầy nói là thầy quán sát năm thủ uẩn là
không phải ngã, không phải ngã sở, nhưng thầy chưa phải là bậc
A-la-hán đã đoạn tận lậu hoặc. Trước sau mâu thuẫn nhau.’
Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói với Tỳ-khưu Đà-sa-ca rằng: “Đối với năm thủ
uẩn tôi quán sát là không phải ngã, không phải ngã sở. Nhưng tôi
chưa phải là bậc A-la-hán. Vì đối với ngã mạn, ngã dục, ngã sử, tôi
chưa đoạn hết, chưa biết rõ, chưa xả ly, chưa nhàm chán, chưa nhổ ra
hết.”
Tỳ-khưu Đà-sa-ca trở lại bạch với các thượng tọa rằng: “Tỳ-khưu
Sai-ma-ca nói: ‘Đối với năm thủ uẩn tôi quán sát là không phải ngã,
không phải ngã sở. Nhưng tôi chưa phải là bậc A-la-hán. Vì đối với
ngã mạn, ngã dục, ngã sử, tôi chưa đoạn hết, chưa biết rõ, chưa xả
ly, chưa nhàm chán, chưa nhổ ra hết.’”
Các thượng tọa lại sai Tỳ-khưu Đà-sa-ca nói với Tỳ-khưu Sai-ma-ca
rằng: “Thầy nói có ngã. Vậy thì ở chỗ nào có ngã? Sắc là ngã hay sắc
khác ngã? Thọ … Tưởng … Hành … Thức là ngã hay thức khác ngã?’
Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói với Tỳ-khưu Đà-sa-ca rằng: “Tôi không nói
sắc là ngã hay ngã khác sắc; tôi không nói thọ … tôi không nói tưởng
… tôi không nói hành … tôi không nói thức là ngã hay thức khác ngã.
Nhưng đối với năm thủ uẩn, ngã mạn, ngã dục, ngã sử, tôi chưa đoạn
hết, chưa biết rõ, chưa xa lìa, chưa nhàm chán, chưa nhổ ra hết.”
Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói tiếp với Tỳ-khưu Đà-sa-ca rằng: “Tại sao
lại làm phiền thầy phải chạy qua chạy lại? Thầy mang giùm cây gậy
đến đây. Tôi sẽ tự chống gậy đến gặp các vị thượng tọa kia. Xin trao gậy cho tôi.”
Tỳ-khưu Sai-ma-ca liền tự chống gậy đi đến chỗ các thượng tọa. Từ
xa các vị thượng tọa nhìn thấy Tỳ-khưu Sai-ma-ca chống gậy đi lại,
liền trải tòa, sửa ghế ngồi, đích thân ra đón tiếp, mang giúp y bát
và mời ngồi, cùng thăm hỏi sức khỏe nhau. Rồi các vị thượng tọa nói
với Tỳ-khưu Sai-ma-ca rằng:
“Thầy nói về ngã mạn; vậy thấy ngã ở đâu? Sắc là ngã chăng? Ngã
khác sắc chăng? Thọ … Tưởng … Hành … Thức là ngã chăng? Thức khác
ngã chăng?”
Tỳ-khưu Sai-ma-ca bạch rằng: “Không phải sắc là ngã, không phải
sắc khác ngã; không phải thọ …, không phải tưởng … không phải hành …
không phải thức là ngã, không phải thức khác ngã. Nhưng đối với năm
thủ uẩn, ngã mạn, ngã dục, ngã sử, tôi chưa đoạn hết, chưa biết rõ,
chưa xa lìa, chưa nhàm chán, chưa nhổ ra hết.
“Giống như hương thơm của hoa ưu-bát-la (uppala), bát-đàm-ma
(paduma), câu-mâu-đầu (kamuda), phân-đà-lợi (puṇḍarika). Có phải là
mùi hương là rễ cây, hay mùi hương khác với rễ cây? Có phải mùi
hương là thân, lá, cuống, các phần tinh và thô của cây? Hay mùi
hương khác với thân, lá, cuống, các phần tinh và thô của cây? Nói
thế nào cho đúng?”
Các vị thượng tọa đáp rằng: “Không phải đâu, Tỳ-khưu Sai-ma-ca.
Không phải mùi hương là rễ của cây hoa ưu-bát-la, bát-đàm-ma,
câu-mâu-đầu, phân-đà-lợi, cũng không phải mùi hương khác với rễ các
cây ấy. Không phải mùi hương là thân, lá, cuống, các phần tinh và
thô của cây, cũng không phải mùi hương khác với thân, lá, cuống, các
phần tinh và thô của cây.”
Tỳ-khưu Sai-ma-ca lại hỏi: “Vậy thì mùi hương đó là gì?”
Các thượng tọa đáp rằng: “Là mùi hương của hoa.”
Tỳ-khưu Sai-ma-ca lại nói: “Vậy thì ngã cũng như vậy. Không phải
sắc là ngã, không phải sắc khác ngã; không phải thọ …, không phải
tưởng … không phải hành … không phải thức là ngã, không phải thức
khác ngã. Nhưng đối với năm thủ uẩn, ngã mạn, ngã dục, ngã sử, tôi
chưa đoạn hết, chưa biết rõ, chưa xa lìa, chưa nhàm chán, chưa nhổ
ra hết.
“Các thượng tọa hãy nghe tôi nói thí dụ, vì người trí nhờ thí dụ
mà được hiểu rõ. Giống như chiếc áo của người nhũ mẫu giao cho người
giặt. Họ giặt bằng nước tro, tuy có sạch bụi nhơ, nhưng vẫn còn có
mùi. Nếu muốn hết mùi này thì cần phải dùng các thứ hương thơm xông
ướp.
“Cũng vậy, vị đa văn thánh đệ tử xa lìa năm thủ uẩn, quán sát
chân chánh rằng không phải ngã, không phải ngã sở, có thể đối với
năm thủ uẩn, ngã mạn, ngã dục, ngã sử chưa đoạn hết, chưa biết rõ,
chưa xa lìa, chưa nhàm chán, chưa nhổ ra hết.
“Nhưng sau đó vị ấy tư duy thêm nữa, quán sát sự sinh diệt của
năm thủ uẩn, rằng: ‘Đây là sắc, đây là sự tập khởi của sắc, đây là
sự diệt tận của sắc. Đây là thọ … Đây là tưởng … Đây là hành … Đây
là thức, đây là sự tập khởi của thức, đây là sự đoạn tận của thức.
“Đối với năm thủ uẩn sau khi đã quán sát sự sinh diệt của chúng
như vậy, ngã mạn, ngã dục, ngã sử, tất cả đều được tiêu trừ. Đó gọi
là quán sát chân chánh chân thật.”
Khi Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói pháp này, thì các vị thượng tọa xa lìa
được trần cấu, được Pháp nhãn thanh tịnh. Tỳ-khưu Sai-ma-ca nhờ
không chấp thủ, nên tâm được giải thoát khỏi các lậu hoặc. Vì được
an vui lợi ích nơi Chánh pháp nên bệnh nơi thân hoàn toàn được tiêu
trừ.
Bấy giờ, các vị thượng tọa nói với Tỳ-khưu Sai-ma-ca rằng:
“Lần đầu chúng tôi được nghe những gì hiền giả nói đã hiểu rõ và
mừng vui, huống chi là được nghe lại nhiều lần. Sở dĩ chúng tôi hỏi
nhiều là vì muốn làm phát khởi biện tài vi diệu của hiền giả, chứ
không phải có ý quấy rối. Hiền giả là người có khả năng giảng rộng
Chánh pháp của Như Lai, Ứng Cúng, Chánh Đẳng Giác.”
Các vị thượng tọa sau khi nghe những gì mà Tỳ-khưu Sai-ma-ca nói,
tất cả đều hoan hỷ phụng hành.
--------------------------
SN 22.89
KHEMAKA
Hòa thượng Thích Minh Châu dịch
Bình Anson hiệu đính dựa theo bản dịch tiếng Anh của Bhikkhu Bodhi
và Bhikkhu Sujato
Một thời, nhiều tỳ-khưu trưởng lão sống ở Kosambī, tại vườn
Ghosita. Lúc bấy giờ, Tôn giả Khemaka trú tại vườn Badarika, bị
bệnh, đau đớn, bị trọng bệnh.
Rồi vào buổi chiều, các tỳ-khưu trưởng lão từ chỗ tịnh cư đứng
dậy và gọi Tôn giả Dāsaka: “Này hiền giả Dāsaka, hãy đi đến Tỳ-khưu
Khemaka và nói: ‘Này hiền giả Khemaka, các trưởng lão nói với hiền
giả như sau: 'Này hiền giả, hiền giả có kham nhẫn được không? Hiền
giả có chịu đựng được không? Có phải khổ thọ thuyên giảm, không tăng
trưởng? Có phải có những dấu hiệu thuyên giảm, không tăng trưởng?’”
“Thưa vâng, chư hiền”. Tôn giả Dāsaka trả lời, rồi đi đến Tôn giả
Khemaka. Sau khi đến, truyền đạt lời nói ấy.
Tôn giả Khemaka trả lời: “Thưa hiền giả, tôi không thể kham nhẫn.
Tôi không thể chịu đựng. Khổ thọ tăng trưởng, không thuyên giảm. Có
những dấu hiệu tăng trưởng, không thuyên giảm.”
Rồi Tôn giả Dāsaka đi đến các tỳ-khưu trưởng lão và trình lại
những gì Tôn giả Khemaka đã nói. Các tỳ-khưu trưởng lão nói: “Này
hiền giả Dāsaka, hãy đi đến Tỳ-khưu Khemaka và nói: ‘'Này hiền giả
Khemaka, các vị trưởng lão nói rằng có năm thủ uẩn đã được Thế Tôn
nói đến, tức là sắc thủ uẩn, thọ thủ uẩn, tưởng thủ uẩn, hành thủ
uẩn, thức thủ uẩn. Trong năm thủ uẩn này, Tôn giả Khemaka quán có
uẩn nào là ngã hay ngã sở không?’”
“Thưa vâng, chư hiền”. Tôn giả Dāsaka trả lời, rồi đi đến Tôn giả
Khemaka. Sau khi đến, truyền đạt lời nói ấy.
Tôn giả Khemaka trả lời: “Thưa hiền giả, năm thủ uẩn đã được Thế
Tôn nói đến, tức là sắc thủ uẩn, thọ thủ uẩn, tưởng thủ uẩn, hành
thủ uẩn, thức thủ uẩn. Trong năm thủ uẩn này, tôi quán không thấy
uẩn nào là ngã hay ngã sở.”
Rồi Tôn giả Dāsaka đi đến các tỳ-khưu trưởng lão và trình lại
những gì Tôn giả Khemaka đã nói. Các tỳ-khưu trưởng lão nói: “Này
hiền giả Dāsaka, hãy đi đến Tỳ-khưu Khemaka và nói: 'Này hiền giả
Khemaka, các vị trưởng lão nói có năm thủ uẩn đã được Thế Tôn nói
đến, tức là sắc thủ uẩn, thọ thủ uẩn, tưởng thủ uẩn, hành thủ uẩn,
thức thủ uẩn. Trong năm thủ uẩn này, nếu hiền giả quán không thấy
uẩn nào là ngã hay ngã sở thì hiền giả là bậc A-la-hán, các lậu hoặc
đã được đoạn tận.’”
“Thưa vâng, chư hiền”. Tôn giả Dāsaka trả lời, rồi đi đến Tôn giả
Khemaka. Sau khi đến, truyền đạt lời nói ấy.
Tôn giả Khemaka trả lời: “Có năm thủ uẩn đã được Thế Tôn nói đến,
tức là sắc thủ uẩn, thọ thủ uẩn, tưởng thủ uẩn, hành thủ uẩn, thức
thủ uẩn. Trong năm thủ uẩn này, tôi quán không thấy uẩn nào là ngã
hay ngã sở nhưng tôi chưa là bậc A-la-hán, các lậu hoặc đã được đoạn
tận. Đối với năm thủ uẩn, dù rằng ý tưởng “Tôi là” vẫn chưa tan
biến, nhưng tôi không thấy “Tôi là cái này” trong năm thủ uẩn ấy.
Rồi Tôn giả Dāsaka đi đến các tỳ-khưu trưởng lão và trình lại
những gì Tôn giả Khemaka đã nói. Các tỳ-khưu trưởng lão nói: “Này
hiền giả Dāsaka, hãy đi đến Tỳ-khưu Khemaka và nói: 'Này hiền giả
Khemaka, các vị trưởng lão nói khi hiền giả nói “Tôi là”, cái gì mà
hiền giả nói đến như “Tôi là”? Có phải hiền giả nói “Tôi là” sắc,
hay hiền giả nói “Tôi là” khác với sắc? … “Tôi là” thọ … “Tôi là”
tưởng … “Tôi là” các hành … “Tôi là” thức, hay hiền giả nói “Tôi là”
khác với thức? Khi hiền giả nói “Tôi là”, cái gì mà hiền giả nói đến
như “Tôi là”?’”
“Thưa vâng, chư hiền”. Tôn giả Dāsaka trả lời, rồi đi đến Tôn giả
Khemaka. Sau khi đến, truyền đạt lời nói ấy.
“Thôi đủ rồi, hiền giả Dāsaka! Chạy qua, chạy lại như thế này để
làm gì? Hãy đem cây gậy lại cho tôi. Tôi sẽ đi đến các tỳ-khưu
trưởng lão.”
Rồi Tôn giả Khemaka chống gậy đi đến các tỳ-khưu trưởng lão. Sau
khi đến, trao đổi những lời chào đón hỏi thăm, rồi ngồi xuống một
bên. Các tỳ-khưu trưởng lão nói với Tôn giả Khemaka: “Này hiền giả
Khemaka, khi hiền giả nói “Tôi là”, cái gì mà hiền giả nói đến như
“Tôi là”? Có phải hiền giả nói “Tôi là” sắc, hay hiền giả nói “Tôi
là” khác với sắc? … “Tôi là” thọ … “Tôi là” tưởng … “Tôi là” các
hành … “Tôi là” thức, hay hiền giả nói “Tôi là” khác với thức? Khi
hiền giả nói “Tôi là”, cái gì mà hiền giả nói đến như “Tôi là”?”
“Thưa chư hiền, tôi không nói ‘Tôi là sắc’, tôi cũng không nói
‘Tôi là khác sắc’ ... ‘Tôi là thọ’ ... ‘Tôi là tưởng’ ... ‘Tôi là
các hành’... Tôi không nói ‘Tôi là thức’, tôi cũng không nói ‘Tôi là
khác thức’. Đối với năm thủ uẩn, dù rằng ý tưởng “Tôi là” vẫn chưa
tan biến, nhưng tôi không thấy “Tôi là cái này” trong năm thủ uẩn
ấy.
“Ví như, này chư hiền, hương thơm của hoa sen xanh, hay hoa sen
hồng, hay hoa trắng. Nếu có người nói ‘Hương thơm thuộc về cánh hoa’
hay ‘Hương thơm thuộc về cuống hoa’ hay ‘Hương thơm thuộc về nhụy
hoa’, nói như vậy có nói đúng không?”
“Thưa không, này hiền giả.”
“Vậy chư hiền, trả lời như thế nào là đúng?”
“Này hiền giả, hương thơm là thuộc về hoa. Trả lời như vậy là
đúng.”
“Cũng vậy, này chư Hiền, tôi không nói ‘Tôi là sắc’, tôi cũng
không nói ‘Tôi là khác sắc’ ... ‘Tôi là thọ’ ... ‘Tôi là tưởng’ ...
‘Tôi là các hành’... Tôi không nói ‘Tôi là thức’, tôi cũng không nói
‘Tôi là khác thức’. Đối với năm thủ uẩn, dù rằng ý tưởng “Tôi là”
vẫn chưa tan biến, nhưng tôi không thấy “Tôi là cái này” trong năm
thủ uẩn ấy.
“Này chư hiền, dù cho đối với vị thánh đệ tử, năm hạ phần kiết sử
đã được đoạn tận, đối với năm thủ uẩn, vẫn còn các dư tàn ngã mạn
'Tôi là", dư tàn dục 'Tôi là’, dư tàn tùy miên 'Tôi là’ chưa được
đoạn trừ. Vị ấy sau một thời gian, sống quán sự sinh diệt trong năm
thủ uẩn: ‘Ðây là sắc, đây là sắc tập khởi, đây là sắc đoạn diệt. Ðây
là thọ ... Ðây là tưởng ... Ðây là các hành ... Ðây là thức, đây là
thức tập khởi, đây là thức đoạn diệt.’ Vì rằng vị ấy sống, quán sự
sinh diệt trong năm thủ uẩn này, các dư tàn ngã mạn 'Tôi là", dư tàn
dục 'Tôi là’, dư tàn tùy miên 'Tôi là’ chưa được đoạn trừ, nay đi
đến đoạn tận.
“Này chư hiền, ví như một tấm vải nhớp nhúa dính bụi, người chủ
giao nó cho một người thợ giặt. Người thợ giặt sau khi nhồi nó, đập
nó trong nước muối, hay trong nước kiềm, trong nước phân bò rồi giặt
sạch nó với nước trong. Dù cho tấm vải ấy nay được sạch sẽ, trắng
tinh, nhưng nó vẫn còn dư tàn mùi muối hay mùi kiềm hay mùi phân bò.
Người thợ giặt giao lại tấm vải cho người chủ. Người chủ đem bỏ nó
vào trong một cái hòm có ướp hương thơm. Như vậy, dư tàn mùi muối
hay mùi kiềm hay mùi phân bò chưa được trừ khử, nay được trừ khử.
“Cũng vậy, này chư hiền, dù cho đối với vị thánh đệ tử, năm hạ
phần kiết sử đã được đoạn tận, đối với năm thủ uẩn, vẫn còn các dư
tàn ngã mạn 'Tôi là", dư tàn dục 'Tôi là’, dư tàn tùy miên 'Tôi là’
chưa được đoạn trừ. Vị ấy sau một thời gian, sống quán sự sinh diệt
trong năm thủ uẩn: ‘Ðây là sắc, đây là sắc tập khởi, đây là sắc đoạn
diệt. Ðây là thọ ... Ðây là tưởng ... Ðây là các hành ... Ðây là
thức, đây là thức tập khởi, đây là thức đoạn diệt.’ Vì rằng vị ấy
sống, quán sự sinh diệt trong năm thủ uẩn này, các dư tàn ngã mạn
'Tôi là", dư tàn dục 'Tôi là’, dư tàn tùy miên 'Tôi là’ chưa được
đoạn trừ, nay đi đến đoạn tận.”
Khi được nói vậy, các tỳ-khưu trưởng lão nói với Tôn giả Khemaka:
“Không phải chúng tôi vì muốn phiền nhiễu Tôn giả Khemaka mà chúng
tôi hỏi, nhưng vì chúng tôi nghĩ rằng Tôn giả Khemaka có thể giải
đáp, thuyết giảng, trình bày, xác chứng, khai triển, phân tích, hiển
lộ một cách rộng rãi giáo lý của Thế Tôn. Và đó là những gì Tôn giả
Khemaka đã thực hiện.”
Tôn giả Khemaka thuyết giảng như vậy. Các tỳ-khưu trưởng lão hoan
hỷ, tín thọ lời Tôn giả Khemaka giảng. Trong khi lời giảng dạy này
được nói lên, tâm của sáu mươi tỳ-khưu trưởng lão và của Tôn giả
Khemaka được giải thoát khỏi các lậu hoặc, không chấp thủ.
* * ** * * |
