DLPP - Bai 150: Kinh Châu Báu, Ratana Sutta

Bhikkhu Bodhi (2017). The Suttanipata: An Ancient Collection of the Buddha’s Discourses Together with Its Commentaries.

Là một trong 3 bài kinh hộ trì và phúc chúc (kinh Tâm Từ - Metta Sutta, kinh Châu Báu - Ratana Sutta, kinh Điềm Lành - Mangala Sutta), Ratana Sutta là bài kinh rất phổ thông trong các quốc độ theo truyền thống PG Theravada và hầu như được các Phật tử thuần thành đọc tụng thuộc lòng. Các Chú giải đều ghi duyên sự bài kinh từ câu chuyện ở thành Vesali (Tỳ-xá-ly), kinh đô xứ Vajji (Bạt-kỳ) chịu 3 tai ương: nạn đói, ma quỷ quấy phá, và bệnh dịch. Bộ tộc Licchavi cai trị xứ này, gửi một phái đoàn đến thành Vương-Xá (Rajagaha), xứ Magadha (Ma-kiệt-đà) của vua Bimbisara (Bình-sa, Tần-bà-sa-la) gặp Đức Phật lúc bấy giờ đang ngự tại Tịnh xá Trúc Lâm (Veluvana). Họ thỉnh cầu Ngài đến Vesali để giải trừ các tai ương ấy. Khi Ngài đến nơi cùng với vua trời Đế-thích (Sakka) và chư thiên, phần lớn các loài ma quỷ hoảng sợ bỏ trốn. Trời đổ mưa xối xả rửa sạch thành phố. Đức Phật đọc lên bài kinh Ratana Sutta, bảo ngài Ananda ghi nhớ rồi đi vòng quanh thành phố, vừa đi vừa rải nước chứa trong bình bát và đọc tụng bài kinh nầy. Khi ngài Ananda tuân lời Đức Phật làm theo như thế, những ma quỷ còn lại đều bỏ chạy và bệnh dịch được tiêu trừ. Dân chúng vui mừng đến gặp Đức Phật và Tăng đoàn để cúng dường và tạ ơn. Đức Phật giảng lại bài kinh nầy cho tất cả những ai đến gặp Ngài. Hàng ngàn người sau khi nghe xong đã mở Pháp nhãn và đắc thánh quả. Duyên sự nầy cũng được đề cập trong Chú giải Pháp cú, kệ 290.

Do duyên sự đó, Ratana Sutta ngày nay thường được tụng đọc để xua tan bệnh tật, rủi ro, và ma quỷ.

1. Phàm chúng Thiên nhân nào
Cư ngụ trên địa cầu
Hoặc hư không trú xứ
Đã vân tập về đây
Xin mở lòng hoan hỷ
Lắng nghe lời dạy này.

2.Tất cả chúng Thiên nhân
Hãy đồng tâm hoan hỷ
Mở rộng tấm lòng từ
Luôn chuyên cần gia hộ
Những người nam, nữ nào
Ngày đêm thường bố thí.

Whatever beings are gathered here,
whether of the earth or in the sky,
may all beings indeed be happy
and then listen carefully to what is said. (1)

Therefore, O beings, all of you listen;
show loving-kindness to the human population,
who day and night bring you offerings;
therefore, being heedful, protect them. (2)

1. Các hạng sanh linh nào đã tụ hội nơi đây,
là các hạng ở địa cầu, hoặc các hạng nào ở hư không,
mong rằng toàn thể tất cả sanh linh đều được hoan hỷ,
rồi xin hãy nghiêm trang lắng nghe lời nói này.

2. Chính vì thế, hỡi các sanh linh, mong rằng tất cả hãy lắng tai,
xin các vị hãy thể hiện lòng từ ái đến dòng dõi nhân loại,
là những người ngày và đêm mang lại vật phẩm cúng tế,
chính vì thế, xin các vị hãy hộ trì những người ấy, không xao lãng.

Hai câu kệ đầu tiên mời gọi mọi sinh linh, nhất là chư thiên, khắp nơi trên địa cầu và các cõi trời tụ hội về đây mở lòng hoan hỷ nhận các phẩm vật cúng dường, xin nghiêm trang lắng nghe lời dạy của Đức Phật, rồi thể hiện lòng từ ái chăm lo hộ trì những người luôn luôn có lòng cúng dường.

Các câu kệ tiếp theo là những tuyên ngôn về sự thật (saccavajja) lần lượt về ân đức của Tam Bảo - Phật, Pháp, Tăng - và ước nguyện mọi người sẽ được an lành do sự chân thật của các tuyên ngôn ấy.

3. Phàm những tài sản gì Đời này hay đời sau Hoặc châu báu thù thắng Hiện hữu trên cõi trời Không gì sánh bằng được Với Thiện Thệ Như Lai Như vậy chính Đức Phật Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	Whatever treasure exists here or beyond, or the sublime gem in the heavens, there is none equal to the Tathāgata. This too is the sublime gem in the Buddha: by this truth, may there be safety! (3)
3. Bất cứ của cải nào ở đời này hoặc đời sau, hoặc loại châu báu hảo hạng nào ở các cõi Trời, thật vậy, không có gì sánh bằng đức Như Lai. Châu báu hảo hạng này cũng có ở đức Phật; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

Bất cứ của cải châu báu quý giá nào trên đời nầy hay đời sau, ở thế giới nầy hay các thế giới khác và các cõi trời khác, đều không thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi Đức Phật. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành!

Ghi chú:
Suvatthi: hạnh phúc (Hòa thượng Thích Minh Châu), hưng thịnh (Bhikkhu Indacanda), an lành (Bình Anson). Từ điển Pali-Hán-Anh: an toàn, cát tường, good health，well-being (Bhikkhu Thanissaro)，blessing，happiness (Piyadassi Mahathera), safety (Bhikkhu Bodhi).

4. Ly dục diệt phiền não
Pháp bất tử thù diệu
Phật Thích Ca Mâu Ni
Đã Chứng Đắc tịch tịnh
Chẳng Pháp nào sánh bằng
Như vậy chính Pháp Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

5. Bậc Vô Thượng Chánh Giác
Hằng ca ngợi Pháp thiền
Trong sạch, không gián đoạn
Chẳng thiền nào sánh bằng
Như vậy chính Pháp Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

Destruction, dispassion, the deathless, the sublime,
which Sakyamuni, concentrated, attained:
there is nothing equal to that Dhamma.
This too is the sublime gem in the Dhamma:
by this truth, may there be safety! (4)

The purity that the supreme Buddha praised,
which they call concentration without interval—
the equal of that concentration does not exist.
This too is the sublime gem in the Dhamma:
by this truth, may there be safety! (5)

4. Sự diệt trừ, sự xa lìa tham ái, sự Bất Tử hảo hạng,
bậc Hiền Trí dòng Sakya, (với tâm) định tĩnh, đã chứng đắc điều ấy,
không có bất cứ cái gì sánh bằng Pháp ấy.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Giáo Pháp;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

5. Điều mà đức Phật tối thắng đã ca ngợi là trong sạch,
Ngài đã nói điều ấy là định cho quả không bị gián đoạn,
pháp sánh bằng định ấy không được biết đến.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Giáo Pháp;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

Kệ 4 nói về Pháp Niết-bàn, vô vi (không điều kiện). Đó là sự diệt trừ, đoạn tận tham ái và các lậu hoặc khác, đưa đến bất tử vì đó là trạng thái không sinh, không già, không chết. Đó là trạng thái cao cả nhất mà bậc hiền triết dòng họ Thích-ca (Thích-ca Mâu-ni, Sakyamuni) với tâm định tĩnh đã chứng đắc. Không pháp nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi Pháp ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành!

Kệ 5 nói về Pháp Đạo, pháp về con đường đưa đến Niết-bàn. Đó là Bát chi Thánh đạo, trong đó, sự trong sạch, không gián đoạn là tâm thiền trong chánh định. Không pháp nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi Pháp ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành!

6. Thánh tám vị bốn đôi
Được bậc thiện tán thán
Đệ tử Đấng Thiện Thệ
Xứng đáng được cúng dường
Bố thí các vị ấy
Được kết quả vô thượng
Như vậy chính Tăng Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

7. Thiện hạnh tâm kiên cố
Ly dục trong Chánh Đạo
Của Phật Gotama
Chứng nhập vị bất tử
Hưởng tịch tịnh dễ dàng
Như vậy chính Tăng Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

8.Ví như cột trụ đá
Khéo y cứ lòng đất
Dầu có gió bốn phương
Cũng không hề lay động
Ta nói bậc chân nhân
Liễu ngộ Tứ Thánh Đế
Cũng tự tại bất động
Trước tám Pháp thế gian
Như vậy chính Tăng Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

9. Bậc thấu triệt Thánh Đế
Đã được khéo thuyết giảng
Bởi trí tuệ uyên thâm
Dù cho có phóng dật
Cũng không thể tái sanh
Nhiều hơn trong bảy kiếp
Như vậy chính Tăng Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

10. Những bậc kiến cụ túc
Đoạn trừ ba kiết sử
Là thân kiến, hoài nghi
Luôn cả giới cấm thủ
Thoát khỏi bốn đọa xứ
Không làm sáu trọng tội
Như vậy chính Tăng Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

11. Dầu có làm tội gì
Bằng thân, khẩu hoặc ý
Các Ngài chẳng bao giờ
Che dấu điều đã phạm
Bởi vì Đức tánh này
Được gọi là thấy pháp
Như vậy chính Tăng Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

The eight persons praised by the good
constitute these four pairs.
These, worthy of offerings, are the Fortunate One’s disciples;
gifts given to them yield abundant fruit.
This too is the sublime gem in the Sangha:
by this truth, may there be safety! (6)

Those who strived well with a firm mind,
who are desireless in Gotama’s teaching,
have reached attainment, having plunged into the deathless,
enjoying perfect peace obtained free of charge.
This too is the sublime gem in the Sangha:
by this truth, may there be safety! (7)

As a gate post, planted in the ground,
would be unshakable by the four winds,
similarly I speak of the good person
who, having experienced them, sees the noble truths.
This too is the sublime gem in the Sangha:
by this truth, may there be safety! (8)

Those who have cognized the noble truths
well taught by the one of deep wisdom,
even if they are extremely heedless,
do not take an eighth existence.
This too is the sublime gem in the Sangha:
by this truth, may there be safety! (9)

Together with one’s achievement of vision
three things are discarded:
the view of the personal entity and doubt,
and whatever good behavior and observances there are.
One is also freed from the four planes of misery
and is incapable of doing six deeds.
This too is the sublime gem in the Sangha:
by this truth, may there be safety! (10)

Although one does a bad deed
by body, speech, or mind,
one is incapable of concealing it;
such inability is stated for one who has seen the state.
This too is the sublime gem in the Sangha:
by this truth, may there be safety! (11)

6. Tám hạng người nào đã được các bậc thiện nhân ca tụng, các vị này là bốn cặp;
họ là các đệ tử của đấng Thiện Thệ, xứng đáng cúng dường,
các sự bố thí ở các vị này có quả báu lớn lao.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng Chúng;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

7. Các vị nào đã khéo gắn bó với tâm ý vững chãi,
không còn dục vọng, theo lời dạy của đức Gotama,
các vị ấy đã đạt được sự chứng đạt, sau khi đã thể nhập Bất Tử,
các vị đã đạt được không nhọc sức, đang thọ hưởng trạng thái Tịch Diệt.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng Chúng;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

8. Giống như cột trụ đá được nương vào lòng đất,
sẽ không bị lay động bởi các cơn gió từ bốn phương,
với sự so sánh như thế Ta nói về bậc chân nhân,
là vị nào nhìn thấy rõ ràng bốn Chân Lý Cao Thượng.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng Chúng;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

9. Các vị nào hiểu rõ về bốn Chân Lý Cao Thượng
đã khéo được thuyết giảng bởi tuệ thâm sâu,
dầu cho các vị ấy thường xuyên bị xao lãng,
các vị ấy cũng không nhận lấy kiếp sống thứ tám.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng Chúng;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

10. Đối với vị này, nhờ thành tựu về nhận thức, có ba pháp được từ bỏ:
sự nhận thức sai trái về thân, sự hoài nghi,
giới và phận sự, hoặc thậm chí bất cứ điều gì có liên quan,
và (vị này) được thoát khỏi bốn khổ cảnh,
không thể nào gây nên sáu tội nghiêm trọng.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng Chúng;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

11. Ngay cả khi vị ấy tạo nên bất cứ nghiệp gì ác xấu,
bằng thân, bằng khẩu, hoặc bằng ý,
vị ấy không thể nào che giấu điều ấy,
tính chất không thể của vị chứng đạt Niết Bàn đã được nói đến.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng Chúng;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

Kệ 6-11 là tán dương ân đức Tăng Bảo. Kệ 6 nói về Tăng Bảo gồm tám hạng người, bốn cặp tức là những vị đã đắc đạo và quả của bốn bậc Thánh (Dự Lưu, Nhất Lai, Bất Lai, A-la-hán). Các vị nầy xứng đáng được cúng dường. Cúng dường các vị ấy sẽ được quả báo vô thượng. Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi chúng Tăng ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành!

Các vị thánh đệ tử ấy đã nỗ lực kiên định tu tập theo lời dạy của đức Gotama (Cồ-đàm) diệt trừ mọi tham ái, đã chứng đạt, thể nhập Bất tử (Niết-bàn), an nhiên thọ hưởng trạng thái tịch tĩnh. Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi chúng Tăng ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành! (Kệ 7)

Kệ 8 nói rằng các vị thánh đệ tử ấy là những bậc chân nhân đã thấy rõ ràng Tứ thánh đế. Vì thế tâm của các vị rất vững vàng, không bị lay động bởi các giáo thuyết khác, như thể cây cột có chân chôn sâu dưới đất, không bị lay chuyển bởi các ngọn gió thổi từ bốn phương. Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi chúng Tăng ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành!

Vì đã thông hiểu rõ ràng về Tứ thánh đế do Đức Phật khéo thuyết giảng, cho dù vị ấy xao lãng vì bận bịu chuyên thế gian, vị ấy cũng không tái sinh trong kiếp thứ tám. Kệ 9 nầy nói đến quả vị thấp nhất, bậc Dự Lưu, sinh sống trong Dục giới có thể vẫn còn vướng bận chuyện gia đình và xã hội. Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi chúng Tăng ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành!

Kệ 10 tiếp theo Kệ 9 về vị Dự Lưu. Vị nầy đã cắt bỏ được 3 sợi dây trói buộc đầu tiên: thân kiến, hoài nghi, giới lễ nghi thủ và những hệ lụy của chúng. Vị nầy không còn tái sinh trong 4 cảnh khổ: thú vật, địa ngục, ngạ quỷ và a-tu-la. Không bao giờ phạm 6 tội: giết cha, giết mẹ, giết a-la-hán, làm chảy máu Phật, chia rẻ phá hoại Tăng chúng, và quy phục một vị nào khác ngoài Đức Phật là thầy của mình (AN 1:271). Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi chúng Tăng ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành!

Kệ 11 nói về đức tính chân thật của vị thánh đệ tử. Cho dù vị ấy có phạm một lỗi lầm nhỏ nhặt nào, về thân, khẩu, ý, vị ấy không bao giờ che giấu. Vị ấy lập tức xin sám hối với bậc Đạo Sư hay với các bạn đồng môn. Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi chúng Tăng ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành!

12. Ví như cây trong rừng
Đâm chồi đầu mùa hạ
Cũng vậy Đức Thế Tôn
Thuyết giảng Pháp ưu việt
Dẫn đến ngộ Niết-bàn
Là lợi ích tối thượng
Như vậy chính Đức Phật
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

13. Đức Phật bậc vô thượng
Liễu thông Pháp vô thượng
Ban bố Pháp vô thượng
Chuyển đạt Pháp vô thượng
Như vậy chính Đức Phật
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

14. Nghiệp cũ đã tiêu mòn
Nghiệp mới không phát khởi
Nhàm chán kiếp tái sinh
Chủng tử dục đoạn tận
Bậc trí chứng Niết-bàn
Ví như ngọn đèn tắt
Như vậy chính Tăng Bảo
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này
Được sống chơn hạnh phúc.

Like a woodland thicket with flowering crests
in a summer month, in the first of the summer,
just so he taught the excellent Dhamma,
leading to nibbāna, for the supreme welfare.
This too is the sublime gem in the Buddha:
by this truth, may there be safety! (12)

The excellent one, knower of the excellent,
giver of the excellent, bringer of the excellent,
the unsurpassed one taught the excellent Dhamma.
This too is the sublime gem in the Buddha:
by this truth, may there be safety! (13)

The old is destroyed, there is no new origination,
their minds are dispassionate toward future existence.
With seeds destroyed, with no desire for growth,
those wise ones are extinguished like this lamp.
This too is the sublime gem in the Sangha:
by this truth, may there be safety! (14)

12. Giống như cây cối ở trong rừng đã được trổ hoa ở ngọn
trong cái nóng ở tháng đầu tiên của mùa hạ,
với sự so sánh như thế, Ngài đã thuyết giảng về Giáo Pháp cao quý,
có khả năng dẫn đến Niết Bàn, tối thắng về lợi ích.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở đức Phật;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

13. Bậc cao quý, biết pháp cao quý, thí pháp cao quý, đem lại pháp cao quý, đấng Vô Thượng đã thuyết giảng về Giáo Pháp cao quý.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở đức Phật;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

14. Nghiệp cũ đã được cạn kiệt, nguồn sanh khởi mới không có,
với tâm không còn luyến ái vào sự hiện hữu ở tương lai,
các vị ấy có mầm giống đã cạn kiệt, mong muốn tăng trưởng không còn,
các bậc sáng trí tịch diệt, giống như ngọn đèn này vậy.
Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng Chúng;
do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

Ba câu kệ nầy nói thêm về tính chất cao quý của Tam Bảo. Đức Phật vì lợi ích cho chúng sinh đã thuyết giảng giáo pháp cao cả đưa đến Niết-bàn. Giáo pháp nầy rất đa dạng, tùy theo căn cơ và trình độ của người nghe, quý báu rực rỡ như các loại hoa nhiều màu sắc nở rộ trong rừng vào đầu mùa hạ. Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi Đức Phật. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành! (Kệ 12)

Đấng Vô thượng đã liễu thông Pháp siêu thế, chỉ bố thí Pháp siêu thế, để ngườii nghe có thể thành tựu và thể nhập Pháp siêu thế -- đó là Niết-bàn. Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi Giáo Pháp. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành! (Kệ 13)

Các vị thánh đệ tử đã diệt trừ những gì liên quan đến nghệp cũ, nghĩa là phiền não tham sân si, không tạo nguồn sinh khởi trong tương lai, không còn luyến ái, mong cầu, không gieo mầm mống mới. Các vị nầy thể nhập tịch diệt như ngọn đèn tắt đi vì không còn dầu trong đó nữa. Không châu báu nào có thể sánh bằng châu báu thù diệu nơi chúng Tăng ấy. Mong rằng với sự thật nầy, tất cả đều được an lành! (Kệ 14)

15. Phàm chúng Thiên nhân nào
Cư ngụ trên địa cầu
Hoặc hư không trú xứ
Đã vân tập về đây
Xin đồng tâm hoan hỷ
Thành kính đảnh lễ Phật
Đã như thật xuất hiện
Mà Chư Thiên, loài người
Thường cúng dường tôn trọng
Mong được sống an lành.

16. Phàm chúngThiên nhân nào
Cư ngụ trên địa cầu
Hoặc hư không trú xứ
Đã vân tập về đây
Xin đồng tâm hoan hỷ
Thành kính đảnh lễ Pháp
Đã như thật xuất hiện
Mà Chư Thiên loài người
Thường cúng dường tôn trọng
Mong được sống an lành.

17. Phàm chúng Thiên nhân nào
Cư ngụ trên địa cầu
Hoặc hư không trú xứ
Đã vân tập về đây
Xin đồng tâm hoan hỷ
Thành kính đảnh lễ Tăng
Đã như thật xuất hiện
Mà Chư Thiên, loài người
Thường cúng dường tôn trọng
Mong được sống an lành.

Whatever beings are gathered here,
whether of the earth or in the sky,
we pay homage to the thus-gone Buddha,
venerated by devas and humans: may there be safety! (15)

Whatever beings are gathered here,
whether of the earth or in the sky,
we pay homage to the thus-gone Dhamma,
venerated by devas and humans: may there be safety! (16)

Whatever beings are gathered here,
whether of the earth or in the sky,
we pay homage to the thus-gone Sangha,
venerated by devas and humans: may there be safety! (17)

15. Các hạng sanh linh nào đã tụ hội nơi đây, là các hạng ở địa cầu hoặc các hạng nào ở hư không, chúng ta hãy lễ bái đức Phật đã ngự đến như thế, được chư Thiên và nhân loại cúng dường, mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

16. Các hạng sanh linh nào đã tụ hội nơi đây, là các hạng ở địa cầu hoặc các hạng nào ở hư không, chúng ta hãy lễ bái Giáo Pháp đã ngự đến như thế, được chư Thiên và nhân loại cúng dường, mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

17. Các hạng sanh linh nào đã tụ hội nơi đây, là các hạng ở địa cầu hoặc các hạng nào ở hư không, chúng ta hãy lễ bái Tăng Chúng đã ngự đến như thế, được chư Thiên và nhân loại cúng dường, mong rằng hãy có sự hưng thịnh.

Theo Chú giải Kinh Tập, ba câu kệ sau cùng nầy (Kệ 15-17) là do vua trời Đế-thích (Sakka, vua cõi trời Tāvatiṃsa - Đâu-suất) thốt lên, thay mặt chư thiên trên địa cầu và các cõi trời khác, cung kính lễ bái ba ngôi báu Phật-Pháp-Tăng và chúc nguyện tất cả chúng sinh đều được sống an lành. Theo ngài Bhikkhu Bodhi, một điểm đáng lưu ý ở đây là từ "Tathāgata" (Như lai - đến như thế, đi như thế) trong ba câu kệ Pāli đều được dùng cho cả ba ngôi báu.

-ooOoo-

Đôi khi trong các buổi lễ tụng kinh Paritta (Hộ trì), chư tăng Thái Lan chỉ tụng 6 câu kệ trong bài kinh Ratana Sutta, gọi là "Cha Ratana". cha-ratana-thai.mp3
RATANASUTTAṂ	KINH CHÂU BÁU
(1) Yaṃ kiñci vittaṃ idha vā huraṃ vā saggesu vā yaṃ ratanaṃ paṇītaṃ, na no samaṃ atthi tathāgatena idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Phàm những tài sản gì Đời này hay đời sau Hoặc châu báu thù thắng Hiện hữu trên cõi trời Không gì sánh bằng được Với Thiện Thệ Như Lai Như vậy chính Đức Phật Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.
(2) Khayaṃ virāgaṃ amataṃ paṇītaṃ yadajjhagā sakyamunī samāhito, na tena dhammena samatthi kiñci idampi dhamme ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Ly dục diệt phiền não Pháp bất tử thù diệu Phật Thích Ca Mâu Ni Đã chứng đắc tịch tịnh Chẳng Pháp nào sánh bằng Như vậy chính Pháp Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.
(3) Yaṃ buddhaseṭṭho parivaṇṇayī suciṃ samādhimānantarikaññamāhu, samādhinā tena samo na vijjati idampi dhamme ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Bậc Vô Thượng Chánh Giác Hằng ca ngợi pháp Thiền Trong sạch, không gián đoạn Chẳng thiền nào sánh bằng Như vậy chính Pháp Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.
(4) Ye puggalā aṭṭha sataṃ pasatthā cattāri etāni yugāni honti, te dakkhiṇeyyā sugatassa sāvakā etesu dinnāni mahapphalāni, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Thánh tám vị bốn đôi Được bậc thiện tán thán Đệ tử Đấng Thiện Thệ Xứng đáng được cúng dường Bố thí các vị ấy Được kết quả vô thượng Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.
(5) Ye suppayuttā manasā daḷhena nikkāmino gotamasāsanamhi, te pattipattā amataṃ vigayha laddhā mudhā nibbutiṃ bhuñjamānā, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Thiện hạnh tâm kiên cố Ly dục trong Chánh Đạo Của Phật Gotama Chứng nhập vị bất tử Hưởng tịch tịnh dễ dàng Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.
(6) Khīṇaṃ purāṇaṃ navaṃ natthi sambhavaṃ virattacittā āyatike bhavasmiṃ, te khīṇabījā avirūḷhicchandā nibbanti dhīrā yathāyam padīpo, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Nghiệp cũ đã tiêu mòn Nghiệp mới không phát khởi Nhàm chán kiếp tái sinh Chủng tử dục đoạn tận Bậc trí chứng Niết-bàn Ví như ngọn đèn tắt Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.

RATANASUTTAṂ	KINH CHÂU BÁU	KINH CHÂU BÁU
Buddha Jayanti Tripitaka Series Tạng Sri Lanka	Bản tụng tiếng Việt	Tỳ-khưu Indacanda dịch Việt (văn xuôi)
224. Yānīdha bhūtāni samāgatāni bhummāni vā yāni va antalikkhe, sabbeva bhūtā sumanā bhavantu athopi sakkacca suṇantu bhāsitaṃ.	Phàm chúng Thiên nhân nào Cư ngụ trên địa cầu Hoặc hư không trú xứ Đã vân tập về đây Xin mở lòng hoan hỷ Lắng nghe lời dạy này.	224. Các hạng sanh linh [] nào đã tụ hội nơi đây, là các hạng ở địa cầu, hoặc các hạng nào ở hư không, mong rằng toàn thể tất cả sanh linh đều được hoan hỷ, rồi xin hãy nghiêm trang lắng nghe lời nói này. –––––––––––– [] Các hạng sanh linh (bhūtāni): nói đến các hàng chư Thiên (amanussesu) không có phân biệt (KhpA. 166).
225. Tasmā hi bhūtā nisāmetha sabbe mettaṃ karotha mānusiyā pajāya, divā ca ratto ca haranti ye baliṃ tasmā hi ne rakkhatha appamattā.	Tất cả chúng Thiên nhân Hãy đồng tâm hoan hỷ Mở rộng tấm lòng từ Luôn chuyên cần gia hộ Những người nam, nữ nào Ngày đêm thường bố thí.	225. Chính vì thế, hỡi các sanh linh, mong rằng tất cả hãy lắng tai, xin các vị hãy thể hiện lòng từ ái đến dòng dõi nhân loại, là những người ngày và đêm mang lại vật phẩm cúng tế, chính vì thế, xin các vị hãy hộ trì những người ấy, không xao lãng.
226. Yaṃ kiñci vittaṃ idha vā huraṃ vā saggesu vā yaṃ ratanaṃ paṇītaṃ, na no samaṃ atthi tathāgatena idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Phàm những tài sản gì Đời này hay đời sau Hoặc châu báu thù thắng Hiện hữu trên cõi trời Không gì sánh bằng được Với Thiện Thệ Như Lai Như vậy chính Đức Phật Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	226. Bất cứ của cải nào ở đời này hoặc đời sau, hoặc loại châu báu hảo hạng nào ở các cõi Trời, thật vậy, không có gì sánh bằng đức Như Lai. Châu báu hảo hạng này cũng có ở đức Phật; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
227. Khayaṃ virāgaṃ amataṃ paṇītaṃ yadajjhagā sakyamunī samāhito, na tena dhammena samatthi kiñci idampi dhamme ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Ly dục diệt phiền não Pháp bất tử thù diệu Phật Thích Ca Mâu Ni Đã chứng đắc tịch tịnh Chẳng Pháp nào sánh bằng Như vậy chính Pháp Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	227. Sự diệt trừ, sự xa lìa tham ái, sự Bất Tử hảo hạng, bậc Hiền Trí dòng Sakya, (với tâm) định tĩnh, đã chứng đắc điều ấy, không có bất cứ cái gì sánh bằng Pháp ấy. Châu báu hảo hạng này cũng có ở Giáo Pháp; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
228. Yaṃ buddhaseṭṭho parivaṇṇayī suciṃ samādhimānantarikaññamāhu, samādhinā tena samo na vijjati idampi dhamme ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Bậc Vô Thượng Chánh Giác Hằng ca ngợi pháp Thiền Trong sạch, không gián đoạn Chẳng thiền nào sánh bằng Như vậy chính Pháp Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	228. Điều mà đức Phật tối thắng đã ca ngợi là trong sạch, Ngài đã nói điều ấy là định cho quả không bị gián đoạn, pháp sánh bằng định ấy không được biết đến. Châu báu hảo hạng này cũng có ở Giáo Pháp; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
229. Ye puggalā aṭṭha sataṃ pasatthā cattāri etāni yugāni honti, te dakkhiṇeyyā sugatassa sāvakā etesu dinnāni mahapphalāni, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Thánh tám vị bốn đôi Được bậc thiện tán thán Đệ tử Đấng Thiện Thệ Xứng đáng được cúng dường Bố thí các vị ấy Được kết quả vô thượng Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	229. Tám hạng người nào đã được các bậc thiện nhân ca tụng, các vị này là bốn cặp;[] họ là các đệ tử của đấng Thiện Thệ, xứng đáng cúng dường, các sự bố thí ở các vị này có quả báu lớn lao. Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng chúng; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh. –––––––––––– [] Tức là các bậc Thánh nhân, gồm có bốn Đạo và bốn Quả (ND).
230. Ye suppayuttā manasā daḷhena nikkāmino gotamasāsanamhi, te pattipattā amataṃ vigayha laddhā mudhā nibbutiṃ bhuñjamānā, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Thiện hạnh tâm kiên cố Ly dục trong Chánh Đạo Của Phật Gotama Chứng nhập vị bất tử Hưởng tịch tịnh dễ dàng Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	230. Các vị nào đã khéo gắn bó với tâm ý vững chãi, không còn dục vọng, theo lời dạy của đức Gotama, các vị ấy đã đạt được sự chứng đạt, sau khi đã thể nhập Bất Tử, các vị đã đạt được không nhọc sức, đang thọ hưởng trạng thái Tịch Diệt. Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng chúng; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
231. Yathindakhīlo paṭhaviṃsito siyā catubbhi vātehi asampakampiyo, tathūpamaṃ sappurisaṃ vadāmi yo ariyasaccāni avecca passati, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Ví như cột trụ đá Khéo y cứ lòng đất Dầu có gió bốn phương Cũng không hề lay động Ta nói bậc chân nhân Liễu ngộ Tứ Thánh Đế Cũng tự tại bất động Trước tám Pháp thế gian Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	231. Giống như cột trụ đá được nương vào lòng đất, sẽ không bị lay động bởi các cơn gió từ bốn phương, với sự so sánh như thế Ta nói về bậc chân nhân, là vị nào nhìn thấy rõ ràng bốn Chân Lý Cao Thượng. Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng chúng; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
232. Ye ariyasaccāni vibhāvayanti gambhīrapaññena sudesitāni, kiñcāpi te honti bhusappamattā na te bhavaṃ aṭṭhamaṃ ādiyanti, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Bậc thấu triệt Thánh Đế Đã được khéo thuyết giảng Bởi trí tuệ uyên thâm Dù cho có phóng dật Cũng không thể tái sanh Nhiều hơn trong bảy kiếp Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	232. Các vị nào hiểu rõ về bốn Chân Lý Cao Thượng đã khéo được thuyết giảng bởi tuệ thâm sâu, dầu cho các vị ấy thường xuyên bị xao lãng, các vị ấy cũng không nhận lấy kiếp sống thứ tám. Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng chúng; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
233. Sahāvassa dassanasampadāya tayassu dhammā jahitā bhavanti sakkāyadiṭṭhi vicikicchitañca sīlabbataṃ vāpi yadatthi kiñci, catūhapāyehi ca vippamutto cha cābhiṭhānāni abhabbo kātuṃ idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Những bậc kiến cụ túc Đoạn trừ ba kiết sử Là thân kiến, hoài nghi Luôn cả giới cấm thủ Thoát khỏi bốn đọa xứ Không làm sáu trọng tội Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	233. Đối với vị này, nhờ thành tựu về nhận thức, có ba pháp được từ bỏ: sự nhận thức sai trái về thân, sự hoài nghi, giới và phận sự, hoặc thậm chí bất cứ điều gì có liên quan, và (vị này) được thoát khỏi bốn khổ cảnh,[] không thể nào gây nên sáu tội nghiêm trọng.[] Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng chúng; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh. –––––––––––– [] Bốn khổ cảnh (apāyā): địa ngục, súc sanh, quỷ đói, và A-tu-la (KhpA. 189). [] Sáu tội nghiêm trọng (abhiṭhānāni): gồm có: giết mẹ, giết cha, giết bậc Thánh A-la-hán, làm chảy máu thân Phật, chia rẽ Hội Chúng, tuyên bố vị khác là bậc đạo sư (Sđd.).
234. Kiñcāpi so kammaṃ karoti pāpakaṃ kāyena vācā uda cetasā vā, abhabbo so tassa paṭicchādāya abhabbatā diṭṭhapadassa vuttā, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Dầu có làm tội gì Bằng thân, khẩu hoặc ý Các ngài chẳng bao giờ Che dấu điều đã phạm Bởi vì đức tánh này Được gọi là thấy Pháp Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	234. Ngay cả khi vị ấy tạo nên bất cứ nghiệp gì ác xấu, bằng thân, bằng khẩu, hoặc bằng ý, vị ấy không thể nào che giấu điều ấy, tính chất không thể của vị chứng đạt Niết-bàn đã được nói đến. Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng chúng; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
235. Vanappagumbe yathā phussitagge gimhānamāse paṭhamasmiṃ gimhe, tathūpamaṃ dhammavaraṃ adesayi nibbānagāmiṃ paramaṃ hitāya, idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Ví như cây trong rừng Đâm chồi đầu mùa hạ Cũng vậy Đức Thế Tôn Thuyết giảng Pháp ưu việt Dẫn đến ngộ Niết-bàn Là lợi ích tối thượng Như vậy chính Đức Phật Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	235. Giống như cây cối ở trong rừng đã được trổ hoa ở ngọn trong cái nóng ở tháng đầu tiên của mùa hạ, với sự so sánh như thế, Ngài đã thuyết giảng về Giáo Pháp cao quý, có khả năng dẫn đến Niết-bàn, tối thắng về lợi ích. Châu báu hảo hạng này cũng có ở đức Phật; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
236. Varo varaññū varado varāharo anuttaro dhammavaraṃ adesayi, idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Đức Phật bậc vô thượng Liễu thông Pháp vô thượng Ban bố Pháp vô thượng Chuyển đạt Pháp vô thượng Như vậy chính Đức Phật Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	236. Bậc cao quý, biết pháp cao quý, thí pháp cao quý, đem lại pháp cao quý, đấng Vô Thượng đã thuyết giảng về Giáo Pháp cao quý. Châu báu hảo hạng này cũng có ở đức Phật; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
237. Khīṇaṃ purāṇaṃ navaṃ natthi sambhavaṃ virattacittā āyatike bhavasmiṃ, te khīṇabījā avirūḷhicchandā nibbanti dhīrā yathāyam padīpo, idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ etena saccena suvatthi hotu.	Nghiệp cũ đã tiêu mòn Nghiệp mới không phát khởi Nhàm chán kiếp tái sinh Chủng tử dục đoạn tận Bậc trí chứng Niết-bàn Ví như ngọn đèn tắt Như vậy chính Tăng Bảo Là châu báu thù diệu Mong với sự thật này Được sống chơn hạnh phúc.	237. Nghiệp cũ đã được cạn kiệt, nguồn sanh khởi mới không có, với tâm không còn luyến ái vào sự hiện hữu ở tương lai, các vị ấy có mầm giống đã cạn kiệt, mong muốn tăng trưởng không còn, các bậc sáng trí tịch diệt, giống như ngọn đèn này vậy. Châu báu hảo hạng này cũng có ở Tăng chúng; do sự chân thật này mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
238. Yānīdha bhūtāni samāgatāni bhummāni vā yāni va antalikkhe, tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ buddhaṃ namassāma suvatthi hotu.	Phàm chúng Thiên nhân nào Cư ngụ trên địa cầu Hoặc hư không trú xứ Đã vân tập về đây Xin đồng tâm hoan hỷ Thành kính đảnh lễ Phật Đã như thật xuất hiện Mà Chư Thiên, loài người Thường cúng dường tôn trọng Mong được sống an lành.	238. Các hạng sanh linh nào đã tụ hội nơi đây, là các hạng ở địa cầu hoặc các hạng nào ở hư không, chúng ta hãy lễ bái đức Phật đã ngự đến như thế, được chư Thiên và nhân loại cúng dường, mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
239. Yānīdha bhūtāni samāgatāni bhummāni vā yāni va antalikkhe, tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ dhammaṃ namassāma suvatthi hotu.	Phàm chúngThiên nhân nào Cư ngụ trên địa cầu Hoặc hư không trú xứ Đã vân tập về đây Xin đồng tâm hoan hỷ Thành kính đảnh lễ Pháp Đã như thật xuất hiện Mà Chư Thiên loài người Thường cúng dường tôn trọng Mong được sống an lành.	239. Các hạng sanh linh nào đã tụ hội nơi đây, là các hạng ở địa cầu hoặc các hạng nào ở hư không, chúng ta hãy lễ bái Giáo Pháp đã ngự đến như thế, được chư Thiên và nhân loại cúng dường, mong rằng hãy có sự hưng thịnh.
240. Yānīdha bhūtāni samāgatāni bhummāni vā yāni va antalikkhe, tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ saṅghaṃ namassāma suvatthi hotu.	Phàm chúng Thiên nhân nào Cư ngụ trên địa cầu Hoặc hư không trú xứ Đã vân tập về đây Xin đồng tâm hoan hỷ Thành kính đảnh lễ Tăng Đã như thật xuất hiện Mà Chư Thiên, loài người Thường cúng dường tôn trọng Mong được sống an lành.	240. Các hạng sanh linh nào đã tụ hội nơi đây, là các hạng ở địa cầu hoặc các hạng nào ở hư không, chúng ta hãy lễ bái Tăng Chúng đã ngự đến như thế, được chư Thiên và nhân loại cúng dường, mong rằng hãy có sự hưng thịnh.